Wat kun je doen om de taalontwikkeling te stimuleren van je kind dat meertalig is? Wanneer je in het buitenland woont, zijn andere talen vaak belangrijker. Op straat, op school en werk. Het kan heel goed zijn dat het Nederlands steeds minder wordt gebruikt. Dit gebeurt zeker bij gezinnen waar een ouder een andere taal spreekt. Dan zijn er weinig uren per week beschikbaar om bezig te zijn met de Nederlandse taal. Om die reden heb ik 7 activiteiten geselecteerd die de taalontwikkeling stimuleren van je kind dat meertalig is.
Gelukkig helpt een goed ontwikkelde moedertaal ook bij het leren van de Nederlandse taal. De vaardigheid in de eerste taal hangt namelijk samen met de vaardigheid in de tweede taal. De opgebouwde kennis in de moedertaal wordt overgedragen naar het Nederlands. Ook bevordert een goede ontwikkeling van de moedertaal het algemene taalbegrip dat kinderen in staat stelt een tweede taal te leren. Kortom, ook ouders met een andere moedertaal kunnen hun kind op verschillende manieren helpen bij het stimuleren van de Nederlandse taalontwikkeling.
Dé tip om de taalontwikkeling van je meertalige kind te stimuleren
“Spoiler alert”! Er bestaat helaas niet één effectieve methode of truc om de taalontwikkeling van je meertalige kind te stimuleren. Gelukkig zijn er wel veel zaken onderzocht die erg belangrijk zijn voor de stimulering en je als ouder goed helpen. Voorop staat dat er veel interactie moet kunnen plaatsvinden: samen zingen, praten en lezen is effectief. Wat ook erg belangrijk is dat er sprake is van een veilig en positief klimaat waarin je kind Nederlands leert en ontwikkelt. Het helpt enorm als de houding van jullie als ouders ten opzichte van het Nederlands en Nederland positief is. Verder bevordert het met betekenis bezig met de Nederlandse taal de ontwikkeling op een natuurlijke en effectieve manier.
Vanuit deze basis zijn er meerdere activiteiten te benoemen die de taalontwikkeling stimuleren. Hieronder zijn de 7 belangrijkste activiteiten voor kinderen die meertalig zijn uitgelicht.
7 activiteiten die de taalontwikkeling stimuleren
1. Voorlezen en lezen
Uit onderzoek blijkt onder andere dat het (voor)lezen van boeken leidt tot grotere woordenschat, meer kennis van namen en klanken van letters, beter begrip van klanken in woorden en vaardigere lezers. Lezen en voorlezen stimuleert de ontwikkeling van de Nederlandse taal niet alleen technisch, maar bevordert ook de spreekvaardigheid en de sociale ontwikkeling.
Het is heerlijk om je kind voor te lezen. Op vaste tijden zoals bijvoorbeeld voor het slapen gaan. Creëer een gezellige sfeer in een hoekje of op bed, neem de tijd en geniet! Voor de kinderen die zelf willen lezen, kun je ook een plek maken waar je lekker kunt lezen met boeken en tijdschriften bij de hand. En je weet het: zien lezen, doet lezen.
Hieronder een aantal leuke bronnen om aan online boeken en verhalen te komen:
De online Nederlandse bibliotheek
Voorleessite Booxalive
Voorleesfilmpjes
Gratis Kinderboek.nl
Verhaaltjesnet
Boekenzoeker
Theaterlezen
Donald Duck Online
2. Woord- en taalspelletjes
Er zijn ook heel veel leuke woord- en taalspellen om te doen, die de taalontwikkeling stimuleren. Hier een kleine selectie:
Woordsommen maken
sjaal + jas = sjas.
broodje + hagelslag = bragelslag.
glaasje + ranja = glanja.
groeten + juf = gruf.
Wie ben ik?
Er wordt een memoblaadje met de naam (of een plaatje) van een bekende figuur, op de rug van alle kinderen geplakt. (sporthelden, popsterren, tekenfilmfiguren, hoofdpersonen uit boeken, etc. ) De kinderen mogen rondlopen en aan iedereen één vraag stellen. Die vraag moet met ‘Ja’ of ‘Nee’ beantwoord worden.
Woordslang maken
De eerste zegt een woord, bijvoorbeeld ‘aap’, de volgende zegt een woord dat begint met de laatste letter van dat woord ‘p’. Bijvoorbeeld ‘poes’…..’slak’……’kraai’…..etc.
Beginletter
Steeds een aantal voorwerpen op tafel leggen die beginnen met dezelfde letter. (bijvoorbeeld een bal-blok-boek)
Eén voorwerp ertussen leggen met een andere beginletter. (bijvoorbeeld een sinaasappel) Wat hoort er niet bij?
Galgje
Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet en het is…/ of het begint met de letter….
Op het Spelletjesplein vind je online taalspellen
3. Spel
Voor de jongste kinderen: ‘Doen alsof’. Spelen dat je in de supermarkt, of op school bent. Probeer zo waarheidsgetrouw mee en na te spelen. Dit lokt spreken uit en natuurlijk doen jullie dat in het Nederlands. Je kunt ook voor het spel daadwerkelijk boodschappen gaan doen en dan alles in het Nederlands benoemen. Heb gesprekjes met je kind over wat jullie doen, benoem zaken en stel vragen.
Voor de oudere kinderen, maar ook voor jonge kinderen: speel familiespellen in het Nederlands. Als je het in huis hebt, speel dan natuurlijk Nederlandse familiespellen. Je kunt ook heel veel spellen zelf maken door middel van handige print-outs van het internet.
4. Interactie met leeftijdsgenoten
Een taal onderhoud en leer je het beste door de taal te gebruiken. Probeer daar waar het kan contact te hebben met familie in Nederland, Nederlandse vriendjes, leeftijdsgenoten via internationale chats bijvoorbeeld via games, via sportclubs met Nederlandse leden, de Nederlandse vereniging en nodig Nederlandse speelvriendjes uit. Niet alles zal mogelijk zijn in het land waar je woont, maar gelukkig is er wel veel meer mogelijk dan vroeger via videobellen, mailen en chatten.
5. Nederlandse (televisie)programma’s
Kijk samen naar Nederlandse televisie en video’s. Het is leuk om er samen over te praten, eventueel nieuwe woorden uit te leggen of vragen te stellen over wat jullie zien. Sommige gezinnen maken er een vast moment in de week van. Er is heel veel te vinden op internet, uitzending gemist, NPO, maar deze 4 links zijn ook zeker het bekijken waard:
Schooltv
Het klokhuis
Jeugdjournaal
Nemo
6. Muziek en poëzie
Zing samen Nederlandse liedjes en leer Nederlandse versjes aan. Via Youtube kun je meezingen en vaak zitten daar ook leuke aansprekende video’s bij. Typ maar eens ‘Nederlandse liedjes kinderen’ in Google in en je vindt ontelbare mogelijkheden. Versjes en gedichten vind je ook online. Kijk ook eens hier:
Poeziëpaleis
Rijmpjes en liedjes
7. Koppel Nederlands aan leuke activiteiten
Denk dan aan wekelijkse activiteiten zoals activiteiten in huis, sport of in thema’s. Bijvoorbeeld: Samen pannenkoeken maken, doen we in het Nederlands. Op zondag skaten we samen en dat doen we in het Nederlands. Tijdens het EK versieren we de woonkamer in het oranje en praten we alleen in het Nederlands over het voetbal. En natuurlijk heb je een Nederlandse themadag op Koningsdag. Zoek je ideeën bij thema’s dan is Google je beste vriend.
Wil je meer lezen over hoe je de taalontwikkeling van je kind dat meertalig is kunt stimuleren?
Meertalig opvoeden. Hoe doe je dat? Dit soort vragen krijgen we regelmatig bij Dutch for Children. Zij komen van expats, mensen die geëmigreerd zijn of nog naar het buitenland gaan. Hoe houden we het Nederlands in ons gezin levend? Naast de school- en leeftaal in het nieuwe land? Hebben jullie tips hoe we dit het beste kunnen aanpakken?
Tips voor meertalig opvoeden
Uiteraard hebben we nog meer tips, theoretische uitleg en verwijzingen naar onderzoek. Dutch for Children heeft meer blogs over dit onderwerp geschreven, die hierbij kunnen helpen. Bijvoorbeeld over meertaligheid, hoe het aanleren van een nieuwe taal in zijn werk gaat en wat aanbevolen wordt te doen met het gebruik en leren van meer talen. De belangrijkste zaken bespreken we kort in het begin van dit artikel. Er gaat echter niets boven de ervaring en tips uit de praktijk. Dit hebben we zelf als gezin en ook als bedrijf ervaren. Maar: ieder kind, ieder gezin en ieder land is anders.
Lees nu in ons artikel over het opvoeden van meertalige kinderen de ervaringen en aanpak van ouders over de hele wereld.