De school mag geen voorbereiding zijn op het leven, ze is het leven zelf.
John Dewey 1859-1952

Keer je na een verblijf in het buitenland met je gezin terug naar Nederland? Dan is er veel om aan te denken, te regelen én te kiezen. Het kiezen van de juiste school voor je kind(eren) is echt een van die zaken, waar je wakker van kan liggen. “Welke school, hoe, waar of wat?’’

Het is niet alleen belangrijk voor de verdere ontwikkeling van je kind of kinderen, maar het kan ook bepalen waar je gaat wonen of welk vervoer jij en je kind zullen moeten gaan gebruiken. Hieronder zet ik uiteen hoe je het beste een goede basisschool en een goede middelbare school kunt kiezen. In een vervolgartikel schrijft gastblogger Jacqueline van Studiekeuze Top 3 over de studiekeuze op afstand, die na de middelbare school aan bod komen.

1. Hoe kies ik een goede basisschool op afstand?

 

 

Nederlands of internationaal basisonderwijs?

 

Het kiezen van een school op afstand kan best lastig zijn. Je kan het minder gemakkelijk hebben vanwege mond-tot-mond ervaringen, sferen en roddels. Bovendien gaat er nog een pittige vraag aan vooraf als je kind een internationaal curriculum heeft gevolgd: Kies je dan voor Nederlandstalig onderwijs of kies je voor doorgaan met het internationale curriculum in de buitenlandse taal?

Nederlandse ouders kiezen er vaak voor om hun kind te laten instromen in het Nederlandse onderwijs. Zij willen dat hun kind integreert in de Nederlandse gemeenschap. Niet alleen op school, maar ook bij het sporten en andere hobby’s. Integratie in de buurt waar je woont, vinden mensen ook belangrijk. Er zijn ook ouders die twijfelen of het Nederlandse onderwijs nog wel een optie is. Hun kind is namelijk helemaal gewend geraakt aan het internationale onderwijs en de internationale cultuur.

Hulpvragen bij deze pittige vraag Nederlands of internationaal basisonderwijs

De volgende vragen kunnen helpen bij het maken van de keuze voor Nederlands of internationaal onderwijs.

  • Gaan de kinderen definitief terug naar Nederland?
  • Is integratie met de Nederlandse gemeenschap het doel of blijven de kinderen onderdeel van een inter­nationale gemeenschap en school?
  • Wat is het niveau van het Nederlands?
  • Wordt er thuis Nederlands gesproken?
  • Is er Nederlandse les?
  • Hoe zit het met de timing? Is het moment van overstap gunstig of ongunstig (groep 7/8 basisschool)? En hoe zwaar weeg ik dit mee?
  • Is het geplande vervolg in het Nederlands of Engels?
  • Sluit het voortgezet onderwijs aan op het Nederlandse examensysteem of IB?
  • Heeft mijn kind een onderwijs- of taalachterstand?
  • Volgt mijn kind nu privéonderwijs in kleine klassen?
  • Heeft mijn kind een leerprobleem?
  • Zijn er familieomstandigheden of andere redenen om voor een beschermde omgeving te kiezen?
  • Wat kan ik me financieel veroorloven?

 

Wat te doen met de meertaligheid, als internationaal onderwijs niet je keuze is?

 

Kinderen die uit het buitenland terugkomen spreken meerdere talen. Als ouder wil je die meestal graag behouden. Hoe pak je het aan? En kan een basisschool hierbij van dienst zijn? Dit is uiteraard afhankelijk van welk programma ze aanbieden. IB gerichte progamma’s voorzien hierin. Andere reguliere scholen geven vaak wel Engels, maar van een ander niveau en kwaliteit die de kinderen in het buitenland gewend zijn. Hier kun je meer informatie lezen over basisscholen die in 2012 gestart zijn met tweetalige programma’s.

Er zijn ook andere mogelijkheden bij meertaligheid, waarbij meerdere opties te combineren zijn.

  • Iedere ouder spreekt zijn moedertaal met de kind(eren), als jullie beiden een andere moedertaal hebben.
  • Een oppas, au-pair of hulp in de gewenste taal aannemen.
  • Films in de gewenste taal (blijven) kijken.
  • Lezen in de gewenste taal.
  • Online spellen spelen in de gewenste taal.
  • De kind(eren) (online) les laten volgen in de gewenste taal.
  • Het voortgezet onderwijs selecteren op meertaligheid.

Bij meertaligheid is het onderhouden en de regelmaat van belang.

 

Verschillende onderwijssystemen in het Nederlands onderwijs

 

Als je kiest voor een Nederlandse basisschool heb je keuze uit verschillende onderwijssystemen. Deze zijn belangrijk om goed onder de loep te nemen, om te kunnen aansluiten bij wat het beste bij jouw kind past. Sommige onderwijssystemen sluiten bijvoorbeeld beter aan bij internationale programma’s dan anderen. Basisscholen in Nederland onderscheiden zich door het type onderwijsmethode die zij hanteren, maar ook door de geloofs- en/of levensovertuiging waar zij zich op baseren. Verder kent Nederland nog het Speciaal onderwijs en de Brede School.

Verschillende onderwijsmethoden op basisscholen:
  • Jenaplan
  • Vrijescholen
  • Freinet
  • Ontwikkelingsgericht Onderwijs
  • Dalton
  • Montessori
Verschillende levensbeschouwingen op de basisschool:
  • Openbaar onderwijs
  • Confessioneel bijzonder onderwijs
  • Algemeen bijzonder onderwijs
  • Speciaal onderwijs: Sommige kinderen kunnen niet naar een gewone basisschool, omdat ze extra aandacht of zorg nodig hebben. Ze kunnen moeilijk leren, hebben een handicap of gedragsproblemen. Voor hen zijn er scholen voor speciaal onderwijs.
  • Brede Scholen combineren onderwijs met opvang, zorg, welzijn, sport en cultuur. Hierdoor krijgen kinderen meer kansen om hun talenten te ontwikkelen. De activiteiten die een brede school aanbiedt zijn bijvoorbeeld extra taallessen en opvoedingsondersteuning op school.

Het lastige blijft dat iedere school op een geheel eigen wijze invulling geeft aan deze verschillende methoden of beschouwingen. Hoe kun je dan toch goed op afstand kiezen?

We zijn vrij tot op het moment dat we kiezen, van dan af controleert de keuze de kiezer.
Aleister Crowly 1875-1947

Enkele tips om op afstand een basisschool te kiezen

 

1. Praat met de basisschool.

Maak een telefonische- of videoafspraak met tenminste  één van de volgende mensen: een zorgcoördinator of intern begeleider, het unit-hoofd van de unit waar je kind zou komen, een leerkracht of de persoon die nieuwe leerlingen rondleidt en aanneemt. Stel ze kritische vragen waardoor je echt meer komt te weten over de school.

Stel bijvoorbeeld de volgende vragen als je met de basisschool praat:
  • Als je voor vernieuwingsonderwijs kiest: op welke wijze geven jullie invulling aan jullie onderwijsmethode en hoe bevalt dit?
  • Vernieuwingsonderwijs: wanneer heeft de laatste verandering in dit systeem plaatsgevonden, welke was dat en waarom?
  • Welke lesmethoden/boeken gebruiken jullie, (eventueel welke uitgave) en waarom deze?
  • Zijn er verschillende ruimten voor sport, creativiteit en muziek? Welk materiaal gebruiken jullie?
  • Welke ICT-middelen heeft de school en (belangrijker nog) hoe zetten ze deze in?
  • Hoe was uw laatste beoordeling door de inspectie? Wat vindt u het belangrijkste punt uit dit rapport?
  • Wat voor soort leerling voelt zich thuis op uw school?
  • Zou u deze school aan uw nicht of neef aanbevelen en waarom wel of niet?

Uiteraard hoef je niet exact deze vragen te stellen, maar het zijn voorbeelden over hoe je ‘net wat andere informatie’ kunt krijgen, dan de standaardinformatie op websites en bij open dagen. Bovendien ben je vaak niet in de gelegenheid om zaken live te ervaren en moet je het hebben van dit soort gesprekken. Wees creatief en bereid het gesprek goed voor, alsof je een interview afneemt. Neem geen genoegen met korte antwoorden, als dat je nieuwsgierigheid niet bevredigt. Vraag door waar nodig.

2. Zorg voor informatie over basisscholen uit een ‘roddelcircuit’

Het mooiste is als je de scholen zelf kunt ‘besnuffelen’ en ‘aanvoelen’, maar als je niet in de gelegenheid bent kun je op zoek gaan naar mensen die dat wel zijn:

  • Familieleden of vrienden willen misschien best een keer voor jou gaan kijken, op het schoolplein de gesprekken aanhoren en/of ouders bevragen die kinderen op de scholen hebben.
  • Mensen in de vele Facebookgroepen waar je lid van kunt worden kun je vragen stellen. Enkele zoektermen op Facebook zijn: Durf te vragen @stads- of regionaam; Expats in @stadsnaam; Live in @stadsnaam, etc.
  • Als je de school spreekt, kun je vragen welke ouder je eventueel mag benaderen met oudervragen. Misschien een ouderraad of andere ‘spokesman/woman’ van school.

3. Bekijk de volgende websites over basisscholen

Heb je vragen of wil je over een onderwerp specifiek meer weten, laat het me weten. Advies van Dutch for Children is altijd persoonlijk. Het advies gaat altijd uit van jullie vragen en wensen, kennis van het leren van jullie kind en is gericht op de op jullie kind aansluitende mogelijkheden in Nederland in de regio waar jullie (willen) gaan wonen.

2. Hoe kies ik een goede middelbare school?

Keer je na een verblijf in het buitenland met je gezin terug naar Nederland? En heb je kinderen die naar de middelbare school gaan? Dan is deze informatie zeer behulpzaam bij jullie keuze van de juiste school voor hen.

Nederlands of internationaal middelbaar onderwijs

Kies je voor Nederlandstalig onderwijs of kies je voor doorgaan met het internationale curriculum in de buitenlandse taal?

Nederlandse ouders die kiezen om hun kind te laten instromen in het Nederlandse onderwijs, willen dat hun kind integreert in de Nederlandse gemeenschap. Niet alleen op school, maar ook bij het sporten, andere hobby’s en in de buurt waar je woont.

Ouders die twijfelen of het Nederlandse onderwijs nog wel een optie is, denken dat hun kind beter af is met een internationale keuze omdat hij helemaal gewend geraakt is aan het internationale onderwijs en de internationale cultuur en hier ook langer deel vanuit maakt dan van het Nederlandse onderwijs.

Hulpvragen bij deze keuze tussen Nederlands en internationaal middelbaar onderwijs:
  • Gaan de kinderen definitief terug naar Nederland?
  • Is integratie met de Nederlandse gemeenschap het doel of blijven de kinderen onderdeel van een inter­nationale gemeenschap en/of school?
  • Wat is het niveau van het Nederlands? Wordt er thuis Nederlands gesproken? En is er Nederlandse les?
  • Is het moment van overstap gunstig of ongunstig? En hoe zwaar weeg ik dit mee?
  • Sluit het voortgezet onderwijs aan op het Nederlandse examensysteem en/of IB?
  • Heeft mijn kind een onderwijsachterstand?
  • Is het e.v. geplande vervolg of studie in het Nederlands of Engels?
  • Heeft mijn kind een leerprobleem?
  • Volgt mijn kind nu privéonderwijs in kleine klassen?
  • Zijn er familieomstandigheden of andere redenen om voor een beschermde omgeving te kiezen?
  • Wat kan ik financieel betalen?

Verschillende mogelijkheden in Nederland voor middelbaar onderwijs

  • Nederlandse middelbare scholen (door de overheid bekostigd)
  • Nederlandse particuliere middelbare scholen
  • Internationale privéscholen (meestal met een IB programma)
  • Internationaal georiënteerde scholen (hybride bekostigd door overheid en ouderbijdrage met meestal een IB programma)

Verschillende onderwijssystemen in middelbaar onderwijs

Als je kiest voor een Nederlandse middelbare school heb je keuze uit verschillende onderwijssystemen. Deze zijn belangrijk om goed onder de loep te nemen, om te kunnen aansluiten bij wat het beste bij jouw kind past. Sommige onderwijssystemen sluiten bijvoorbeeld beter aan bij internationale programma’s dan anderen. Scholen in Nederland onderscheiden zich door het type onderwijsmethode dat zij hanteren, maar ook door de geloofs- en/of levensovertuiging waar zij zich op baseren. Binnen het voortgezet onderwijs zijn er drie soorten scholen:

  • Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) inclusief praktijkonderwijs;
  • Hoger algemeen voortgezet onderwijs (havo);
  • Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo).

Openbare scholen werken niet vanuit een bepaalde godsdienst of levensovertuiging. Iedereen kan op deze school terecht. Op een openbare school kan wel godsdienstonderwijs of levensbeschouwelijk onderwijs worden gevolgd. Bijzondere scholen gaan uit van een bepaalde levensovertuiging, zoals rooms-katholieke, protestants-christelijke en islamitische scholen. Voor lichamelijk gehandicapte, slechthorende, slechtziende of langdurig zieke leerlingen is er speciaal onderwijs. Daarnaast zijn er speciale scholen voor jongeren die aan topsport doen.

Verschillende onderwijsmethoden die het basisonderwijs kent, bestaan minder in het vo. De meest voorkomende zijn het Dalton- en het Montessori-onderwijs.

NB: Laat het schoolklimaat zwaar meewegen in je keuze! Er breekt straks een turbulente periode aan met de verhuizing en dan ook nog de beginnende of al ontwikkelde puberteit. Onderschat deze fase niet.

Maar hoe kom je erachter, nota bene op afstand, wat in dit opzicht de ideale school is voor je zoon of dochter? Hoe kun je goed op afstand kiezen?

Enkele tips om een goede middelbare school te kiezen op afstand


1. Check en praat met de middelbare school

  • Check de website van de school: wat zijn de toelatingseisen, hoe ziet de schoolorganisatie eruit, in hoeverre kan de school indien nodig extra begeleiding bieden voor specifieke leerproblemen en met welke onderwijsmethode wordt er gewerkt?
  • Bekijk het aanbod van school. Past het totale lesaanbod van een school bij de belangstelling van je kind?
  • Check ook de extra’s van tevoren. Bijna elke school heeft iets extra’s, zoals bèta-klassen, tweetalig onderwijs, vwo met Latijn, of ’exotische’ keuzevakken als Chinees en filosofie. Ook kunnen er culturele of sportieve extra’s zijn.
  • Praat met de school. Maak een telefonische- of videoafspraak met tenminste  één van de volgende mensen: een zorgcoördinator/intern begeleider, het unit-hoofd van de unit waar je kind zou komen, een leerkracht en/of de persoon die nieuwe leerlingen rondleidt en aanneemt.

 

2. Stel kritische vragen over de middelbare school, waardoor je echt meer komt te weten over de school.

Stel bijvoorbeeld de volgende vragen:

  • Als je voor vernieuwingsonderwijs kiest: op welke wijze geven jullie invulling aan deze onderwijsmethode en hoe bevalt dit?
  • Wat voor soort leerling voelt zich thuis op uw school?
  • Als je voor vernieuwingsonderwijs kiest: wanneer heeft de laatste verandering in dit systeem plaatsgevonden en welke was dat (en waarom)?
  • Zou u deze school aan uw nicht, neef aanbevelen en waarom wel/niet?
  • Hoe was uw laatste beoordeling door de inspectie? Wat vindt u het belangrijkste punt uit dit rapport?
  • Welke lesmethoden/boeken gebruiken jullie (en eventueel welke uitgave) en waarom deze?
  • Zijn er ruimten voor sport, creativiteit en muziek? Welk materiaal gebruiken jullie?
  • Welke ICT-middelen heeft school en (belangrijker nog) hoe zetten ze deze in?
  • Hoe zou u de sfeer op school omschrijven met een kleur?

Uiteraard zijn dit slechts voorbeelden van hoe je net wat andere informatie kunt krijgen dan de standaardinformatie van websites en open dagen. Bovendien ben je vaak niet in de gelegenheid om zaken live te ervaren en moet je het hebben van dit soort gesprekken. Wees creatief en bereid het gesprek goed voor alsof je een interview afneemt. Neem geen genoegen met korte antwoorden als dat je nieuwsgierigheid niet bevredigd. Vraag door waar nodig.

Vooral kritiek moet je kritisch behandelen. Gaston Burssens 1896-1965

3. Zorg voor informatie over de middelbare school

Het mooiste is als je de scholen zelf kunt bekijken en ‘aanvoelen’, maar als je niet in de gelegenheid bent kun je op zoek gaan naar mensen die dat wel zijn:

  • Familieleden of vrienden willen misschien best een keer voor jou gaan kijken, rond en in school de gesprekken aanhoren en/of ouders bevragen die kinderen op de scholen hebben.
  • Stel vragen in de vele Facebookgroepen waar je lid van kunt worden. Enkele zoektermen op Facebook zijn: expats in-de naam van de stad of regio-, live in -de naam van de stad of regio-, durftevragen.
  • Als je de school spreekt, kun je vragen bij wie je eventueel terecht kunt met oudervragen. Misschien is er een ouderraad of andere ‘spokesman/woman’ van school.
  • Check (Social) media over deze school.
  • Ervaar de sfeer op school, zelf of via anderen. Hoe is de sfeer? Dit is bepalend voor of je kind zich uiteindelijk wel of niet op zijn gemak voelt.

 

4. Bekijk deze websites over middelbare scholen

Neem bij vragen over schoolkeuze op afstand contact op met Dutch for Children

Heb je vragen of wil je over één bepaald onderwerp specifiek meer weten: neem hier contact met ons op. Advies van Dutch for Children is altijd persoonlijk. Uitgaand van jullie vragen en wensen, kennis van het leren van jullie kind en gericht op de op jullie kind aansluitende mogelijkheden in Nederland in de regio waar jullie (willen) gaan wonen.