Oekraïne en de oorlog in de les: doen jullie dat? Jullie geven bij Dutch for Children toch online les op maat voor ieder kind die de Nederlandse taal wil leren en meer van de Nederlandse cultuur op wil snuiven?
Ja, en precies omdat we les op maat geven, spelen we onder andere in op wat er in de belevingswereld van de kinderen gebeurt. Dan kunnen we de oorlog tussen Oekraïne en Rusland niet negeren.
Maar, het is ook zeker niet zo dat we de oorlog in Oekraïne standaard behandelen in de les. Ieder kind is anders. Ook weet je niet zomaar of dit een begaanbaar of toelaatbaar onderwerp is voor ouders.
Wanneer kinderen er niet mee komen, maar wij denken dat een bepaald nieuwsonderdeel of begrijpend-lezen-tekst wel goed past op dit moment, dan overleggen we met ouders: “Vinden jullie dit goed? Of liever niet.’’
Hoe praat je met kinderen over de oorlog in Oekraïne?
Hoe je met kinderen praat over de oorlog, is uiteraard afhankelijk van de leeftijd en ook de mate waarin het bij het kind speelt. Doordat we een-op-een lesgeven, kunnen we hier goed rekening mee houden.
Bij jonge kinderen komt het zelden spontaan ter sprake, alhoewel je kleuters niet mag onderschatten in wat ze je kunnen vragen.
Het advies aan onze leerkrachten en aan ouders ten opzichte van jongere kinderen als het ter sprake komt: hou het simpel, feitelijk en eerlijk. Betrek het op hun eigen belevingswereld, bijvoorbeeld door te verwijzen naar ruzie tussen vriendjes of tussen dieren.
Bij wat oudere kinderen blijft het advies om het feitelijk en eerlijk te houden.
Je kunt het ‘feitelijker’ maken door zaken te bespreken als:
- Waar liggen deze landen precies? Gebruik een (online) kaart, kijk waar de landen liggen en bespreek bijvoorbeeld een klein stukje informatie (geschiedenis, geografie) van elk land.
- Hoe ver is het vanaf Nederland en het land waar de leerling in woont?
- Gebruik weer de kaart en bereken bijvoorbeeld hoe lang het rijden of vliegen is naar die landen? Zo kun je ook eventuele angst verminderen door aan te geven dat het niet letterlijk om de hoek is.
Wil je bij kinderen, die hier aan toe zijn, meer diepgang in de gesprekken hebben, kun je je samen zaken afvragen zoals:
- Waarom hebben deze twee landen ruzie?
- Wat moet er nu gebeuren?
- Hoe kunnen wij helpen?
- Hoe is de oorlog voor kinderen die nu in Oekraïne zijn?
Het Jeugdjournaal heeft meerdere bruikbare video’s die kunnen helpen om dit te bespreken.
Vragen na een video kunnen zijn:
- Wat viel je het meeste op in het filmpje?
- Hoe zou jij dat vinden als…?
- Wat zou je willen doen voor deze kinderen?
Oekraïense kinderen in Nederland
Sommige Oekraïense kinderen wonen nog in Oekraïne en andere kinderen zijn gevlucht. In Nederland proberen opvangcentra en scholen deze kinderen zo ‘warm’ mogelijk te ontvangen. Ook hier kun je samen met kinderen veel informatie over vinden en volgen. Het Jeugdjournaal, Kidsweek en lokale kranten besteden hier veel aandacht aan. Je kunt dezelfde soort vragen stellen als hierboven.
Ten slotte: Nederland en zijn geschiedenis n.a.v Oekraïne
Soms komen er verhalen van grootouders over de Tweede Wereldoorlog. Dit kun je als leerkracht, altijd in overleg met ouders, aanpakken om een stuk van die Nederlandse geschiedenis aan te kaarten in de lessen.
Het WO2- portaal biedt kant-en-klare online lessen voor scholieren in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs.
Mocht je als ouders hier wat mee willen doen, of naar worden gevraagd kan Schooltv helpen met verschillende video’s. Je kunt de video’s kiezen op leeftijd:
Wil je meer lezen over het bespreken van de oorlog in Oekraïne met kinderen
Raadpleeg dan bijvoorbeeld deze waardevolle bronnen:
Iedereen gaat verschillend om met het nieuws van Nemo Kennislink.
De vo-raad geeft allerlei tips hoe deze oorlog op school te bespreken.
Ook het NRC schreef hier recent een artikel over.
Contact
Wil je graag meer advies hierover? Voor je kinderen of leerlingen. Neem hier contact met ons op.