Leren lezen met plezier: Interactief en spelenderwijs. Zo onderwijzen wij het leren lezen bij Dutch for Children. Met succes!
Leren lezen staat centraal in groep 3 (kinderen vanaf 6 jaar) in Nederland. Op de eerste schooldag leert je kind direct al zijn eerste woordje lezen. Bovendien moet hij aan het einde van groep 3 alle letters (klanken) kennen en moet hij al vlot kunnen lezen. Een flinke uitdaging.
In groep 3, of als je kind klaar is om te leren lezen, zou lezen echter niet als een klus moeten voelen. Het moet een avontuur zijn, vol spel en ontdekking. Daarom geloven wij bij Dutch for Children dat leren lezen leuk moet zijn!
Wij benaderen leren lezen meer als avontuur, waarbij kinderen in boeiende verhalen duiken en beginnen aan spannende reizen vol verbeelding en kennis.
Wj combineren in onze lessen de kracht van verhalen vertellen met interactieve activiteiten. Dit om jonge lezers te boeien en hun liefde voor boeken te stimuleren. Door middel van spelletjes, quizzen en praktische ontdekkingen ontwikkelen leerlingen hun leesvaardigheden terwijl ze plezier hebben.
In dit blog gaan we dieper in op hoe interactief lesgeven, spel en ontdekking de sleutel kunnen zijn tot het enthousiast maken van kinderen voor het leren lezen. Dit doen we door te laten zien hoe spelletjes, technologie, strategieën voor zelfstandig lezen, ervaringen in het dagelijkse leven en ouderbetrokkenheid kunnen bijdragen aan een boeiend leerproces.
We starten met een korte uitleg hoe een kind leert lezen, zodat jullie hier als ouders meer inzicht in krijgen.
.
Leren lezen, het proces
.
Het leren lezen is een opwindende reis voor kinderen tussen meestal 6 en 12 jaar oud. Dit proces is opgebouwd uit verschillende stappen, die een stevige basis leggen voor het verdere en hopelijk levenslange lezen.
In de beginfase richten leerkrachten zich op fonemisch bewustzijn, waarbij kinderen leren om individuele klanken in gesproken woorden te herkennen en ermee te spelen. Dit vormt de basis voor fonetisch bewustzijn, waarbij ze leren hoe deze klanken aan letters worden gekoppeld.
Fonemisch bewustzijn is dus het besef dat woorden uit afzonderlijke klanken zijn opgebouwd en dat die klanken gekoppeld kunnen worden aan geschreven letters of lettercombinaties.
Vervolgens verkennen ze het decoderen van eenvoudige woorden, waarbij ze klanken samenvoegen om woorden te vormen.
Naarmate kinderen verder vorderen, verfijnen ze hun vaardigheden en vergroten ze hun woordenschat. De woordenschat bestaat uit het totaal aantal woorden dat een leerling kent. Bij woorden die kinderen zelf gebruiken spreken we van een actieve woordenschat. Woorden die ze wel begrijpen maar niet gebruiken, vallen onder receptieve woordenschat.
Ze leren patronen te herkennen in woorden, zoals veelvoorkomende lettercombinaties en voor- en achtervoegsels. Dit helpt hen bij het ontcijferen van complexere woorden en het begrijpen van de betekenis ervan.
Parallel hieraan wordt het begrijpend lezen ontwikkeld, waarbij kinderen leren om niet alleen de woorden te lezen, maar ook de betekenis en context ervan te begrijpen. Het gaat om het begrijpen, om het snappen, het bevatten van teksten, het doorhebben en het inleven.
.
Het belang van leren lezen vanuit betrokkenheid en plezier
.
Wanneer kinderen positieve associaties hebben met lezen, wordt het niet alleen een taak, maar een bron van vreugde en nieuwsgierigheid. Door de lessen boeiend en interactief te maken, kunnen leerkrachten een omgeving creëren waarin kinderen hun eigen leesvaardigheden willen ontdekken en verbeteren.
Het aanmoedigen van leesplezier door middel van boeiende en passende boeken is essentieel om hun interesse levendig te houden. Het leerproces van lezen is er een van groei, ontdekking en bevestiging. Als leerkracht is het echt een voorrecht om kinderen op deze manier hierbij te begeleiden.
Door plezier te integreren in het leerproces, kunnen kinderen hun natuurlijke nieuwsgierigheid en enthousiasme behouden. Wanneer ze plezier hebben, zijn ze meer geneigd om actief deel te nemen en beter te presteren. Het lezen wordt zo een avontuur dat ze willen blijven verkennen.
.
Integreren van spel en interactie levert direct veel op
.
Spelletjes en interactieve activiteiten dienen als bruggen tussen leren en plezier. Ze betrekken kinderen op een actieve manier en bieden een stimulerende omgeving om taalvaardigheden te ontwikkelen.
Tijdens leeslessen kunnen leerkrachten gebruikmaken van educatieve spellen die zich richten op fonemisch bewustzijn, letterherkenning en woordvorming. Denk aan letterbingo, woordzoekers of interactieve verhalen waarin kinderen zelf een rol spelen. Deze benadering stimuleert niet alleen leesvaardigheden, maar ook kritisch denken.
Een paar voorbeelden van spelletjes die we bij Dutch for Children gebruiken, maar die je ook heel goed samen thuis kunt doen, vind je hieronder.
.
Speel spelletjes met letters en woorden
.
Ik zie, ik zie wat jij niet ziet en het begint met een m. Noem de letters niet bij hun naam, maar spreek de klank uit. Zeg dus niet ‘em’ maar ‘mmm’.
Woordenslang: de één zegt een woord en de volgende zegt een woord dat begint met de laatste letter van het eerste woord, bijvoorbeeld: auto – ooievaar – ruit – telefoon – niks – schelp.
Woorden in lettergrepen hakken, zoals de namen van familieleden. Klap erbij in je handen. Bijvoorbeeld: We gaan naar o-ma.
Woorden hakken en plakken met klanken, zoals: pak je j-a-s. Hier kun je ook een spel van maken; ze moeten pakken wat ze zeggen.
Geef elkaar tijdens het bekijken van een prentenboek opdrachten. Bijvoorbeeld: zoek een plaatje dat begint met een ‘m’.
Rijmwoorden: maak samen zo veel mogelijk woorden die rijmen.
Spelenderwijs met letters en woorden bezig zijn: een boodschappenlijst maken, een kaart ‘schrijven’, letters intikken en benoemen op de telefoon, etc.
Andere spellen zijn bijvoorbeel: galgje, boggle, scrabble junior, woordkwartetten, etc.
.
Werken met fantasieverhalen
.
Werken met fantasieverhalen spreekt niet alleen letterlijk tot de verbeelding, maar zorgt ook voor directe betrokkenheid en een wisselwerking tussen lezer en toehoorder.
Een manier van een fantasieverhaal gebruiken is dat de leerkracht voorleest, terwijl de kinderen tekenen. De kinderen mogen hun eigen fantasie gebruiken. Als kinderen vragen of iets goed is, antwoordt de leerkracht: ‘’Alles is goed. Alles mag.” De fantasie stimuleren, is het enige doel.
Ook kun je een fantasieverhaal samen laten ontstaan. De leerkacht begint bijvoorbeeld een verhaal en de leerling mag het volgende stukje verzinnen. Wanneer een leerling dat lastig vindt, helpt de leerkracht hem met specifieke vragen. Een andere manier is om kaarten met afbeeldingen te gebruiken. De leerkracht en leerling(en) trekken om de beurt een kaart en verzinnen aan de hand van de afbeelding een deel van het verhaal.
.
Gebruik van technologie om het leren lezen te verrijken
.
In dit digitale tijdperk kunnen technologie en leren hand in hand gaan. Interactieve apps, e-books en educatieve websites kunnen een extra dimensie geven aan het leren lezen. Deze gereedschappen bieden visuele en auditieve stimulatie en zijn vaak op maat gemaakt voor verschillende leesniveaus. Ze kunnen de tekst tot leven brengen met animaties, geluidseffecten en interactieve elementen. Ze maken leren toegankelijk en boeiend, en ze laten kinderen op hun eigen tempo te groeien.
Bovendien kunnen digitale tools adaptief zijn, waardoor ze zich kunnen aanpassen aan het niveau en de behoeften van ieder kind. Het gebruik van technologie in de les kan de motivatie en het enthousiasme voor lezen vergroten. Tegelijkertijd ontwikkelt het kind ook ongemerkt meer digitale vaardigheden.
Bij Dutch for Children gebruiken we onder andere de verhalen van Junior Einstein, die voor de kinderen aansprekend, op niveau en interactief zijn. Ook is de app Letterschool een aanrader. Een app voor peuters en kleuters om te leren lezen en schrijven. De app Leestrein is ontwikkeld voor kinderen die net beginnen met leren lezen. De app bevat dezelfde woorden die beginnende lezers leren op school. De verhalen in de app kunnen kinderen zelf lezen.
.
Strategieën voor het bevorderen van zelfstandig lezen
.
Naarmate kinderen hun leesvaardigheden ontwikkelen, is het belangrijk om hun zelfvertrouwen te vergroten en hen aan te moedigen om zelfstandig te lezen. Dit kan worden bereikt door middel van gepaste boekenkeuzes, waarbij de inhoud aansluit bij hun interesses. Sommige mensen benadrukken ook dat het een passendleesniveau moet zijn, maar als een kind interesse heeft en ‘in het verhaal’ zit kan het boek best een niveautje hoger zitten.
Een belangrijke taak van ons is het wegwijs maken van onze leerlingen in waar ze gemakkelijke leuke en passende boeken kunnen vinden en in het leren uitkiezen van een boek. Hierbij roepen we bij Dutch for Children vaak de hulp in van ouders, omdat onze leerlingen niet altijd op plekken wonen waar ze gemakkelijk toegang tot Nederlandse boeken hebben.
Leerkrachten kunnen ook leesdoelen stellen en beloningen introduceren om de motivatie hoog te houden. Het aanmoedigen van dagelijkse leesgewoonten en het bespreken van gelezen stukken met de leerkracht bevordert niet alleen het zelfvertrouwen, maar ook het begrip van wat ze lezen.
In de vakanties geven we bij Dutch for Children ook altijd leestips, leesbingo’s en voorbeelden van ingesproken kinderboeken aan de kinderen mee. Het zou zonde zijn om dat leesenthousiasme te remmen, alleen maar omdat ze vrij van les zijn.
Leesbingo-kaarten vind je overal online: juf Bijtje heeft vaak erg leuke kaarten.
.
Het integreren van ervaringen in het dagelijks leven
.
Leren lezen beperkt zich zeker. niet tot het de online les: het kan worden geïntegreerd in het dagelijkse leven. Leerkrachten kunnen kinderen aanmoedigen om borden op straat te lezen, boodschappenlijstjes te maken en recepten te volgen. Deze praktische toepassingen versterken het idee dat lezen een vaardigheid is die in het echte leven van onschatbare waarde is.
Dutch for Children laat bijvoorbeeld kinderen ook koken tijdens de Nederlandse les. Lees hier hoe we dit doen en wat het met leren lezen te maken heeft.
.
Het betrekken van ouders bij het leren lezen
.
Het betrekken van ouders bij het leesavontuur van hun kinderen is essentieel voor een succesvolle leerervaring. Ouders spelen een waardevolle rol spelen in het ondersteunen van het leesproces thuis. Ze kunnen hun kinderen aanmoedigen om regelmatig te lezen door zelf veel te lezen en hen ook af en toe uit te nodigen om zelf een boek te pakken. Ze kunnen helpen bij het kiezen van boeken en natuurlijk veel met hen praten over wat ze lezen.
Het is ook belangrijk om ouders op de hoogte te houden van de leesactiviteiten en leesdoelen op school, zodat ze kunnen bijdragen aan het leren van hun kinderen. Wij brengen ouders dan ook regelmatig op de hoogte waar we zijn in het leesonderwijs. Daar waar ouders kunnen versterken thuis, geven we dat als advies mee. Ouders waarderen onze praktische tips en strategieën.
.
5 tips om je kind te helpen
.
1. Breng leesplezier
Maak een feestje van het uitstapje naar de bibliotheek of het voorleesmoment. Laat je kind bijvoorbeeld in het weekeinde langer opblijven om te lezen. Gebruik een van de leuke leesbingo’s om samen op de leukste of gekste plekken te lezen. Hoe meer plezier een kind heeft in lezen, hoe meer hij zal lezen.
2. Elke dag 10-15 minuten samen lezen of voorlezen
Probeer elke dag 10 tot 15 minuten samen met je kind te lezen of om hem voor te lezen. Het liefst op een vast tijdstip. Elke dag kort lezen is effectiever dan bijvoorbeeld een keer in de week een uur. Wacht even met helpen of verbeteren. Geef je kind de ruimte om zelf ontdekkend te lezen. Maar laat je kind ook weer niet te lang worstelen. Als je kind een moeilijk woord goed leest of zelf een fout verbetert, geef dan zeker een teken dat je dat goed vindt. Een leuke afsluiting van het voorleesmoment werkt heel fijn: lees zelf nog even voor, of doe bijvoorbeeld een stukje van het verhaal na met een ‘stemmetje’.
3. Interactief voorlezen
Deze methode is erg leuk om samen te doen. Het is meer dan alleen vragen stellen over het verhaal. Je gaat in gesprek met je kind(eren) over het boek. Dit doe je vooraf, tijdens en achteraf het voorlezen. Het vergroot de taalontwikkeling en de woordenschat en zet de kinderen aan tot nadenken. Er is sprake van veel interactie tussen voorlezer en luisteraars: op deze manier is voorlezen meer samen lezen.
Lees hier uitgebreid hoe je deze manier van samen lezen kunt aanpakken.
4. Toneellezen
Lees samen een verhaal en verdeel de rollen. Je kind en jij verzinnen allebei een stemmetje bij de rol en lezen zo ook voor. Misschien heb je ook een verteller nodig. Die rol kun je ook wisselen. Daar moet het boek zich wel een beetje voor lenen natuurlijk. Je hebt ook boeken die geschreven zijn om toneel te lezen. Kijk bijvoorbeeld eens hier op de website van de kinderboekenjuf.
.
Leren lezen met plezier werkt blijvend!
.
Kinderen zijn betrokken en gemotiveerd wanneer plezier en zelf ontdekken geïntegreerd zijn in het onderwijs. Door leren leuk en boeiend te maken, kunnen kinderen hun natuurlijke nieuwsgierigheid behouden en hun eigen manier en liefde voor leren lezen kunnen ontwikkelen.
Door de hierboven genoemde interactieve activiteiten, spelletjes, technologie, strategieën, ervaringen in het dagelijkse leven en ouderbetrokkenheid te integreren, kunnen leerkrachten een rijke leeromgeving creëren. Dit is een omgeving waarin kinderen zich gewaardeerd voelen, op hun eigen tempo en wijze leren lezen en zo zelfvertrouwen kunnen opbouwen in hun leesvaardigheden.
Laten we samen werken aan het bouwen van een generatie die niet alleen leest om te leren, maar leest omdat ze hier ontspanning, ontdekking en plezier uithalen.
.
Meer praktische tips over het lezen van je kind
.
- Waarom is lezen nu toch zo belangrijk? In dit artikel wordt dat helder uitgelegd.
- Hoe krijg je je kind aan het lezen in het Nederlands? Een veel gestelde vraag door ouders die met hun kinderen in het buitenland wonen.
.
Tenslotte een cadeautje voor iedere ouder
.
Vindt jouw kind het lastig om een leuk en interessant genoeg Nederlands boek te vinden? Schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief (met je naam en mail) via deze link en ontvang onze favoriete leesbronnen gratis in je inbox.