Hoe krijg je je kind aan het lezen in het Nederlands?

13 september 2019Emigreren met kinderen, Nederlands leren in het buitenland0 Reacties

online voortgezet onderwijs

Regelmatig krijgen wij vragen over hoe je je kind kunt stimuleren om te lezen in het Nederlands, als Nederlands de tweede taal is. Hoe krijg je het kind aan het lezen in het Nederlands? In dit artikel geven wij tips.

Het allerbelangrijkste is: doe wat werkt voor jouw kind!

Zorg er altijd voor dat het kind geïnspireerd raakt. Dit kan bijvoorbeeld met luisterboeken, strips, instructie volgen, poëzie, geschiedenis, of het kijken van een film van een Nederlands boek. Het maakt niet uit! Als hij maar gaat lezen en daar enthousiast over is. Het is zo verrijkend!

Twee belangrijke feiten over lezen en de (Nederlandse) taal

Dat lezen in de moedertaal verrijkend is voor het kind, voor zijn taal, voor zijn culture awareness en eventuele schoolcarrières in Nederland is duidelijk. Maar, kennen jullie de volgende weetjes?

  • Uit het Internationale onderzoek PISA blijkt dat kinderen die dagelijks 15 minuten (stil) lezen, een miljoen woorden per jaar lezen en daarmee hun woordenschat vergroten.
  • Als kinderen zelf hun boeken mogen kiezen, vergroot dat de kans dat ze positieve leeservaringen opdoen en blijven lezen.

Dit is allebei belangrijk.

Voorkom een taalachterstand bij jouw kinderen in het buitenland

De meest voorkomende taalachterstand bij kinderen die in het buitenland wonen is de verminderde woordenschat. En die is nu juist gemakkelijk en vrijwel kosteloos bij te houden en te ontwikkelen.

Het is net zo belangrijk dat kinderen deze ontwikkeling voor een deel in eigen handen nemen. Wij als ouders en opvoeders kunnen hen hierbij helpen door dit te stimuleren! Lees samen de samenvattingen en recensies van boeken, zoek samen actief naar boeken die passen binnen de belevingswereld van je kind: het is de moeite waard! In het Nederlands is er zoveel leuks te lezen.

Het belang van intrinsieke motivatie bij kinderen en lezen 

Sinds ik moeder ben, dit is nu al zo’n 17 jaar, begrijp ik dat kinderen het beste leren vanuit zichzelf. Vanuit hun zogenaamde intrinsieke motivatie. Ook begrijp ik goed, zeker nu ik ook al een tijd leerkracht ben, dat dát meestal niet heel het leven kan. Toch pas ik deze gedachte zoveel mogelijk toe in mijn lessen en adviezen. Zeker als het over lezen gaat.

Als je wilt dat kinderen (blijven) lezen en ook dat ze begrijpend leren lezen, is het belangrijk dat ze lezen wat ze leuk en/of interessant vinden. Leesmotivatie is het allerbelangrijkste!

Een anekdote: mijn zoon verloor interesse in het lezen

Een kleine anekdote van ruim 7 jaar geleden, toen mijn jongste leerde lezen en er met iedere klank een wereld voor hem open ging. Toen het leesproces vorderde, hadden we het er vaak over wat hij las, wat er stond en waar het verhaal over ging.  Rijtjes met woorden moest hij ook lezen op school. En heel veel herhalingsoefeningen maken. Allemaal volgens de methode. Hij vond dat verschrikkelijk en ik merkte dat hij langzaam zijn interesse leek te verliezen in het lezen. ‘’Not on my watch’’. Dus ging ik aan de slag. Denkend: ‘’Wat vindt hij leuk? Waar gaat hij helemaal voor?’’ En dat was Pokemon. 

Dankzij Pokemon werd mijn zoon weer enthousiast over de taal

Vanaf dat moment wist ik wat ik moest doen en was het relatief simpel. We maakten samen op de computer een boek over Pokemon. Hij vertelde over wie het ging, wat er gebeurde en zocht de juiste figuren en poppetjes erbij. En: hij schreef, hij las én wij waren heerlijk samen bezig. Toen het boek af was, nam hij het trots mee naar school. Ouders kwamen later naar me toe en vroegen hoe ik hieraan kwam. Toen ik vertelde dat we het samen hadden gemaakt, was het mooiste compliment: “Zo wil mijn zoon ook wel leren lezen’’.

Deze gedachte pas ik nog steeds in de praktijk binnen Dutch for Children toe: Hoe zou mijn kind het willen doen? Zo doe ik het ook voor mijn leerlingen.

Pokemon hielp mijn zoon te lezen

Tips om je kind aan het lezen te krijgen en houden in het Nederlands

Natuurlijk wil jij voorkomen dat je kind een taalachterstand krijgt. De volgende tips helpen jou bij het blijven stimuleren van het leren van de Nederlandse taal.

15 tips om het Nederlands lezen te (blijven) stimuleren!

  1. Zien lezen doet lezen. Lees zelf regelmatig in het Nederlands, van boek, krant tot tijdschrift. Deel ook regelmatig met je kinderen wat je leest. Dit kan heel kort zijn zoals: “Weet je dat er vandaag in de Nederlandse krant staat dat…” en dan het liefst over iets dat hen interesseert.
  2. Voorlezen in het Nederlands. Dit kan van jongs af aan en tot oudere leeftijd aan toe. Hoe eerder je hiermee begint, hoe beter. Eerst spelenderwijs met prenten- en voelboeken. Daarna met kinderboeken en vervolgens met jeugdboeken. Je kunt gelukkig nog lang blijven voorlezen. Zolang jouw kind het leuk vindt! Lees bijvoorbeeld je oudere kind nog elke dag minimaal 10 minuten voor. Of lees samen een boek door om en om een bladzijde of hoofdstuk te doen. Dit is niet alleen heel leuk maar ook super leerzaam.
  3. Laat je kind jou voorlezen. Dit kunnen ook kleine stukjes zijn uit nieuws, van een website, etc.
  4. Samen koken en recepten lezen. Extra leuk is het als je dan ook nog iets typischs Nederlands bakt of kookt.
  5. Poëzie vinden veel kinderen leuk. Mijn favoriete boek voor basisschoolkinderen is “Als je goed om je heen kijkt zie je dat alles gekleurd is”. In dit boek staan 365 gedichten van Nederlandse en Vlaamse schrijvers. Sommigen zijn voor kinderen geschreven, anderen voor volwassenen. Maar iedereen kan ze lezen. Annie M.G. Schmidt en K. Schippers, Willem Wilmink en Paul van Ostaijen, Ted van Lieshout en Judith Herzberg, poëzie vind je voor alle leeftijden. In deze klassiek geworden bloemlezing zijn de gedichten ook nog eens geïllustreerd door eenentwintig tekenaars.
  6. ‘Vak’literatuur zoals Geschiedenis of Aardrijkskunde. Kinderen interesseren zich in de loop van de basisschool vaak voor dit soort vakken. Je kunt kijken bij informatie- of weetjesboeken, maar ook bijvoorbeeld naar methodeboeken via de website gebruikte schoolboeken.com
  7. Wordt er veel gegamed dan zijn boeken over gamen een uitkomst. Zoek vooral naar herkenbare en enthousiasmerende thema’s voor je kind.
  8. Als je kind gevoelig is voor beloningen of het zichtbaar maken van resultaat, kun je met leesbingo-kaarten werken. Er zijn er veel te vinden via Google.
  9. Napraten over het verhaal of boek verhoogt de beleving. Stel vragen. Dit kan ook als kinderen tijdschriften of strips lezen. In Donald Duck komen vaak kwesties als goed-kwaad, onrechtvaardigheid en arm-rijk naar voren: genoeg stof om over te praten. Denk ook eens aan “Hoe maken ze strips?’’ “Wie heeft Donald bedacht?” Of “Waarom is het eigenlijk grappig?’’
  10. Samen boeken in de online bibliotheek zoeken, recensies lezen, een e-boek uitzoeken op één van de websites* en in de vakantie echte boeken kopen.
  11. Enthousiasmeer en stimuleer dat je kind ’s avonds in bed nog een tijdje leest, in plaats van tot het laatste moment achter de computer of op de tablet te zitten.
  12. Verzin samen verhalen. Als de kinderen jong zijn doe je dit bijvoorbeeld met in de hoofdrol je eigen kind, gezinsleden en misschien belangrijke knuffeldieren. Als ze ouder zijn bijvoorbeeld met behulp van verhaalkaartjes óf laat iedereen zijn fantasie werken en bedenk ieder een deel, om vervolgens het verhaal aan elkaar te rijgen. 
  13. Maak samen een boek: Je kunt dit op de computer doen, maar ook door te schrijven, knippen & plakken. Kinderen vinden het geweldig om hun eigen boek te maken.
  14. Theaterlezen. Bij deze methode lees je een boek met twee of meer personen. Het lijkt erg op de rollen in een toneelstuk, alleen lees je om de beurt voor. Door de tekst vaker te oefenen, kunnen kinderen zich inleven in de rol die ze spelen en eventueel gebruik maken van intonatie en stemmetjes. Een goed voorbeeld is het boek koe, kip en kat zijn het zat.  
  15. Volg a.s. oktober de Kinderboekenweek voor inspiratie en leesmotivatie:

Lezen is leuk!

Waardevolle links

cadeautje

Cadeautje om je kind aan het lezen te krijgen in het Nederlands

Waar vinden jullie de (luister)boeken van jullie kinderen? Deel het onder dit artikel. Iedere nieuwe link wordt toegevoegd aan de lijst, zodat we allemaal kunnen profiteren van deze schat aan leeswerk. Hebben jullie nog andere tips en/of links om toe te voegen?

Laat hieronder een bericht achter, via de contactpagina of op onze Facebook pagina onder de blog. De origineelste inzending krijgt een cadeautje van ons.

Meer tips om ervoor te zorgen dat je kind geen taalachterstand krijgt

Wil je verder op de hoogte blijven van leestips in het Nederlands, abonneer je dan op onze nieuwsbrief die ongeveer een keer in de twee weken uitkomt. Of bekijk de informatie over NT2 online, online basisonderwijs, online Nederlands voor kleuters & peuters en online voortgezet onderwijs.