Waar kan ik goed Nederlands lesmateriaal vinden om mijn kind zelf Nederlands aan te leren? Dit is een veelgestelde vraag. Mijn eerste antwoord is dat er goed gratis lesmateriaal is, waarmee je je kind kunt helpen het Nederlands bij te houden of om zaken die ze al hebben aangeleerd verder te laten oefenen. Uiteraard ga ik enkele waardevolle en ook leuke bronnen met jullie delen in deze blog.
Gratis Nederlands lesmateriaal om je kind zelf Nederlands te leren
Je kind zelf Nederlands leren: Het kan! Echter, weet wel waar je aan begint.
‘’Wát een klus!’’, “Ik werd gek van die twee petten!”, “Het is niet bevorderlijk voor mijn relatie met mijn kind.’’ Dit zijn een aantal quotes van ouders die geprobeerd hebben hun kind zelf het Nederlands aan te leren, en ouders die hierin zijn geslaagd. Een enkele ouder, die hierover feedback gaf door de jaren heen dat ik lesgeef, vond het geweldig om Nederlandse les te geven aan haar kind.
Er is genoeg (gratis) Nederlands lesmateriaal te vinden. De meeste ouders kopen een compleet lespakket bij één van de aanbieders of schaffen een taalmethode aan en doorlopen deze. Beide opties kosten uiteraard behoorlijk wat geld, maar nog belangrijker: ze onderwijzen je kind niet. Dat moet jij zelf doen. Er zijn ook ouders die het materiaal zelf willen samenstellen, maar daarna niet goed weten waar ze goed materiaal kunnen vinden of hoe ze het materiaal op een goede manier kunnen gebruiken. Dit ís ook lastig!
Zelf heb ik één van mijn kinderen een tijd bijles gegeven en een andere periode heb ik mijn oudste begeleid bij de voorbereiding van haar staatsexamen Nederlands. Er was namelijk geen goed alternatief in de plaats waar we toen woonden. Nu ben ik natuurlijk leerkracht en heb ik de nodige ervaring met het gemotiveerd krijgen en houden van kinderen, maar ik vond het pittig. Het is echt anders als je relatie eerst en vooral ‘ouder-kind’ is. Om die reden krijgt mijn jongste nu online les van een Nederlandse leerkracht, zodat hij (naast het Engels en Spaans hier in ons gastland) zijn Nederlands op niveau houdt en verder ontwikkelt. Hij kan t.z.t. ook Nederlands Staatsexamen doen, als hij dat zou willen. Zo heeft hij dezelfde kansen als zijn zus, is er rust in huis wat betreft die lessen. Dit is ons de investering meer dan waard.
Wat moeten kinderen leren?
Als je geen leerkracht bent, spelen er ook andere zaken. Voor de meeste ouders is het bijvoorbeeld de vraag wat een kind moet leren op welke leeftijd. In het Nederlandse onderwijssysteem wordt gewerkt met door het ministerie opgestelde kerndoelen die bepalen wat kinderen moeten leren. Scholen en leerkrachten werken met die doelen als richtlijn en hebben ook geleerd hoe hiermee te werken en op te bouwen. Toch kun je wel een idee krijgen van wat ze moeten kunnen. Deze blog geeft in ieder geval een goede eerste indruk. Ik heb dit geschreven voor ouders, die graag wilden weten wat hun kind nu leert en moet kennen op school.
Ja! Er is goed gratis Nederlands lesmateriaal
Terug naar de oorspronkelijke vraag. Ja, er zijn heel veel leuke gratis online programma’s om het Nederlands mee te oefenen en ook tal van goede instructievideo’s. Het rijkt hier te ver om mijn gehele arsenaal aan materiaal te posten, maar ik heb een aantal bruikbare en voor veel kinderen aansprekende, leuke selectie van bronnen gemaakt.
Gratis Nederlands lesmateriaal: lezen
Leren lezen in het Nederlands is een leuk en belangrijk proces. Sommige kinderen kennen al een aantal klanken en letters. Kinderen zijn bovendien vaak erg gemotiveerd om te leren lezen. Eerlijkheidshalve vind ik het als leerkracht erg spannend als een ouder zijn kind zelf leert lezen, maar hierbij toch enkele tips.
Het is belangrijk dat je de letters en klanken uitspreekt zoals de kinderen ze horen. Spreek ze dus niet uit zoals wij ze als volwassenen benoemen (volgens het alfabet). Dus niet: B(ee), maar B(uh). Sommige Nederlandse klanken of de verschillen ertussen, zijn erg lastig. Het kan helpen als je hiervoor ezelsbruggetjes of klankgebaren gebruikt. Het gaat hier te ver om dit uit te leggen, maar als je hierop googelt, vind je er zeker meer informatie over. Hiernaast is het erg belangrijk dat lezen plezierig is en blijft. Het helpt enorm als lezen onderdeel van het gezinsleven is en vooral als ontspanning wordt gezien.
Gratis online Nederlands lesmateriaal
- De letters, klanken en woorden die kinderen leren lezen als ze de methode Veilig Leren Lezen volgen, vind je hier in beeld op een rij! Aantrekkelijke, korte video’s. Leesdas Lettervos is een serie verhalen die hier volledig bij aansluit en kinderen erg aanspreekt.
- Oefenen vanaf niveau Start wordt meestal gebruikt als de kinderen leren lezen met Veilig leren Lezen.
- Vele waardevolle informatie vind je op de websites van deze gepensioneerde leerkracht.
- De online Nederlandse bibliotheek met luisterboeken en e-boeken mag niet ontbreken.
- Booxalive is een mooie website met voor alle leeftijden (voor)leesplezier!
- Hier vind je digitale prentenboeken van de jeugdbibliotheek.
- Op Gratis Kinderboek.nl kun je gratis boeken downloaden.
- Dé uitkomst als jullie kinderen niet weten wat ze moeten lezen is de boekenzoeker! Hierop kunnen ze in hun eigen leeftijdscategorie op zoek gaan naar een boek wat bij ze past.
- Misschien ook interessant voor je om te lezen: over hoe je je kind in het Nederlands aan het lezen krijgt!
- Lees en luister naar allerlei verhalen voor verschillende leeftijden.
Begrijpend lezen
In groep 2 en 3 start je kind met leren lezen. Dit gaat vooral over technisch lezen, maar als het goed is, worden dan al de eerste basisstukjes gelegd voor begrijpend lezen. Je kunt vragen stelen zoals: ”Wat betekent het woord dat je leest? En daarna “wat betekent de zin?” En daarna “wat gebeurt er in het verhaal? Wat vind je leuk? Wat niet?” Etc.
Je kind moet in de eerste groepen vanaf groep 4 eenvoudige teksten kunnen lezen en begrijpen. Het is belangrijk om samen veel aandacht te besteden aan het leggen van verbanden. Je kind moet leren om conclusies te trekken uit de tekst en voorspellingen te doen over het verdere verloop.
Als ze ouder worden, horen de teksten en de gebruikte woorden steeds moeilijker te worden. Het mooiste is het wanneer je je kind steeds net een niveau hoger kan aanbieden. Je kind moet steeds meer de samenhang gaan zien tussen de zinnen en de alinea’s, verbanden kunnen leggen en kritisch kunnen nadenken over de teksten. In deze fase is het ook belangrijk dat je kind leert om kritisch naar zichzelf te kijken als lezer: heb ik wel met voldoende aandacht gelezen, snap ik alles wat ik gelezen heb, en zo niet, hoe komt dat en hoe los ik het op?
Hoe leer je (beter) begrijpend lezen?
- Door regelmatig (samen) kritisch te lezen
- Door het aanleren en oefenen van leesstrategieën
- Het volgen van een stappenplan helpt veel kinderen
- Oefen met verschillende soorten teksten, die je kind(eren) aanspreken
- Veel lezen
Junior Einstein heeft een apart gedeelte voor het belangrijke onderdeel begrijpend lezen. Deze website biedt een aantal gratis en betaalde oefeningen. Als extra les en oefening is het gratis materiaal ruim voldoende. Deze website van juf Jolien biedt een ander soort teksten, die kinderen ook erg leuk vinden.
Spelling
Spelling start in groep 3 en daarna worden de verschillende spellingscategorieën stap voor stap uitgelegd en geoefend. Juf Melis en Junior Einstein volgen deze categorieën.
De website van Juf Melis biedt een aantal gratis en betaalde oefeningen. Als basisinstructie en voor het oefenen is het gratis materiaal ruim voldoende. Dit gedeelte van Junior Einstein biedt oefeningen voor het leren van spelling en grammatica. Via het startmenu kun je de groep kiezen en het onderdeel van taal zoals spelling.
Werkwoordspelling
Schrijf je het werkwoord nu met een -t of een -d? Of met -dde of -de? Bekende vragen en een onderwerp die veel kinderen, maar ook volwassenen, lastig vinden. Werkwoordspelling is een groot onderdeel van het Nederlands leren of verder ontwikkelen. Ze leren dat iedere zin tenminste één werkwoord bevat. Bij het uitleggen van de werkwoordspelling is het van groot belang dat je de basis goed uitlegt.
Juf Melis biedt overzichtelijke instructie en oefeningen per onderdeel. Dit is echt een uitkomst. Hier vind je een korte opfriscursus voor oudere leerlingen.
Grammatica
Grammatica gaat over zinsvorming, zinsontleding en woordsoorten. Een deel van Junior Einstein biedt uitleg en oefening over spelling en grammatica. Via het startmenu kun je de groep kiezen en het onderdeel van taal zoals grammatica.
Via dit deel van Juf Melis kan je kind meer over zinsontleding leren.
Overige waardevolle bronnen om je kind zelf Nederlands aan te leren
- Schooltv biedt educatieve en informatieve video’s per leeftijdscategorie! Een apart onderdeel van Schooltv is de Schooltv Beeldbank. Dit is een database met ruim 2500 gratis korte educatieve clips, variërend in onderwerp van het paringsgedrag van bladluizen tot de werking van de Nederlandse democratie.
- Het jeugdjournaal biedt korte items, artikelen en uitzending gemist. Je vindt er nieuws voor de jeugd.
- Het klokhuis heeft erg leuke video’s waar Dutch for Children vaak gebruik van maakt.
- Ontdek hoe de wereld werkt bij NEMO. Zeer waardevol, zeker als je kind van ‘weetjes’ houdt.
- Een andere mooie bron van Nederlandse documentaires zijn de themakanalen 2Doc, Wetenschap24 en Geschiedenis24, voor de wat oudere kinderen.
- En vergeet natuurlijk niet het startende YouTube-kanaal van Dutch for Children met gratis online Nederlandse lessen die dit en volgend jaar wordt uitgebreid!
- En als laatste maar niet minste: spelen met taal. Al onze leerlingen vinden deze taalspellen geweldig!
Wat brengt de toekomst?
Waarom vind jij het belangrijk dat je kind de Nederlandse taal leert en/of bijhoudt?
Voor iedere ouder spelen er andere motieven om het Nederlands wel of niet zelf aan te leren of een leerkracht in te schakelen. Zoals ik in mijn blog over hoe je kinderen gemotiveerd houdt schreef, zien bijvoorbeeld veel ouders er tegenop dat Nederlandse lessen via een online school teveel is, bovenop de al intensieve schooldagen in het gastland.
Andere drijfveren zijn de toekomstplannen ten opzichte van Nederland. Zijn jullie als gezin definitief geëmigreerd, of zijn jullie expats met een afgebakend contract? In dat laatste geval weet je vaak wanneer je als gezin teruggaat en jullie kinderen weer aan gaan sluiten bij het Nederlandse onderwijssysteem.
Ook zijn er gezinnen waarvan de kinderen na terugkeer in Nederland internationaal onderwijs blijven volgen. Dan is de Nederlandse taal bijvoorbeeld belangrijker op communicatief vlak dan op academisch vlak. Iedere ouder maakt hierin zijn eigen keuze.
Mag ik jou uitnodigen?
Wanneer je de bronnen en het gratis Nederlands lesmateriaal handig vindt, maar niet goed weet hoe je ze in kunt zetten, dan nodig ik je uit om een keer hierover vrijblijvend van gedachten te wisselen via Skype. Ik kan jullie gezin op maat adviseren.
Of, als je twijfelt of het voor jullie de goede stap is om dit helemaal zelf te doen, nodig ik jouw kind uit voor een gratis en vrijblijvende proefles.
Voel je vrij om contact met me op te nemen! Ik hoor het graag.
The article is also in English available for our English-speaking parents.